Categories Doanh nghiệp

Ngành bia gồng mình vượt khó

Trong 4 tháng đầu năm nay, tổng sản lượng tiêu thụ bia giảm 24% so với cùng kỳ khiến hàng loạt nhà máy bia báo lỗ. Trong quý 2, tình hình kinh doanh của ngành chưa thể sáng sủa khi hàng loạt nhà hàng, quán ăn vẫn còn im ỉm đóng dù giãn cách xã hội được dỡ bỏ khá lâu.

1
Trong 4 tháng đầu năm nay, lượng tiêu thụ bia giảm 24% so với cùng kỳ.

Doanh thu, lợi nhuận giảm mạnh

Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê, tổng sản lượng tiêu thụ bia trong 4 tháng đầu năm nay đạt 1,12 tỷ lít, giảm 24% so với cùng kỳ. Sản lượng tiêu thụ bia của Habeco giảm mạnh nhất – đến 56%.

Hiện nay, chỉ 13 trong số 21 doanh nghiệp sản xuất bia có cổ phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán công bố báo cáo tài chính quý 1/2020. Doanh thu và lợi nhuận trong quý 1/2020 của 13 doanh nghiệp sản xuất bia đều đồng loạt giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Nhà đầu tư tập trung chủ yếu vào 2 doanh nghiệp Tổng CTCP Rượu – Bia – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) và Tổng CTCP Rượu – Bia – Nước giải khát Hà Nội (Habeco) khi lần lượt giữ vị trí số một và số hai về sản lượng tiêu thụ của ngành bia Việt Nam. Ngoài ra, đây là 2 đơn vị sở hữu các doanh nghiệp sản xuất bia còn lại đang có cổ phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán.

Trong quý 1, doanh thu của Sabeco đạt 4.909 tỷ đồng, giảm 4.428 tỷ đồng, tương đương 47,4% so với cùng năm trước. Lợi nhuận sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ (LNST) đạt 700 tỷ đồng, giảm 42,6%.

Habeco có quý đầu tiên báo lỗ mặc dù mức giảm doanh thu tương tự như Sabeco. Trong quý 1, Habeco đạt 774 tỷ đồng doanh thu, giảm 760 tỷ đồng tương đương 49,6% so với cùng kỳ. LNST lỗ 72 tỷ đồng, giảm 170 tỷ đồng so với cùng kỳ.

Doanh thu giảm mạnh nhất thuộc về CTCP Bia Sài Gòn – Phú Thọ khi giảm 82,6%. Trong quý 1, công ty này chỉ đạt 27 tỷ đồng doanh thu, giảm 127 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước. Bia Sài Gòn – Hà Nội và Habeco – Hải Phòng đều có doanh thu giảm hơn 60%.

Bên cạnh 100% doanh nghiệp sản xuất bia đều báo LNST giảm so với cùng kỳ thì có 8 trong số 13 doanh nghiệp báo lỗ. Đó là Habeco, Bia Hà Nội – Thanh Hóa, Bia Sài Gòn – Phú Thọ, Bia Sài Gòn – Hà Nội, Habeco – Hải Phòng, Bia Hà Nội – Hải Dương, Bia Sài Gòn – Sông Lam, Bia Sài Gòn – Bạc Liêu.

Giải trình về việc doanh thu và lợi nhuận sụt giảm, Tổng Giám đốc Habeco Ngô Quế Lâm cho biết, nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc giảm lợi nhuận quý 1/2020 so với cùng kỳ chủ yếu do chịu ảnh hưởng lớn từ tác động kép của quy định về sử dụng rượu bia và đại dịch Covid-19. Đây là nguyên chính khiến hoạt động của các nhà máy bia kém sáng sủa trong thời gian tới.

2

Mờ mịt

Năm 2019 là năm tăng trưởng mạnh của ngành bia Việt Nam khi sản lượng tiêu thụ bia đứng thứ 3 châu Á, chỉ xếp sau Trung Quốc và Nhật Bản. Tuy nhiên, thị trường bia Việt Nam bị 2 đòn giáng chí mạng. Đó là Nghị định 100 và dịch Covid-19.

Ông Koh Poh Tiong, Chủ tịch HĐQT Sabeco cho biết, Nghị định 100 đặt ra các quy định chặt chẽ hơn đối với tiếp thị và quảng cáo bia, cũng như áp dụng các hình thức phạt nặng hơn khi tham gia điều khiển phương tiện giao thông dưới ảnh hưởng của bia rượu với bất kỳ nồng độ cồn nào trong máu hoặc hơi thở. Do đó, kênh tiêu thụ bia tại các hàng quán đã bị sụt giảm nặng nề.

Bên cạnh đó, ngành bia cũng phải đối mặt với đại dịch cúm Covid-19 đã gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành du lịch với việc hạn chế đi lại, làm gián đoạn các chuỗi cung ứng cùng hoạt động kinh doanh và gây trì trệ các hoạt động kinh tế xã hội, bao gồm các biên pháp ngăn chặn sự lây lan như đóng cửa các quán bia, quán rượu, karaoke và câu lạc bộ đêm ở cả nước. Điều này cũng hạn chế đáng kể mức tiêu thụ rượu bia.

Sau thời gian giãn cách xã hội trong tháng 4, kênh on-trade (tiêu dùng tại chỗ như nhà hàng, khách sạn, quán bia…) chiếm đến 70% tổng tiêu thụ được phép mở cửa trở lại nhưng nhiều nơi vẫn đóng cửa im ỉm, bụi giăng đầy và chưa có dấu hiệu hoạt động trở lại. Bởi vì, người dân đã trải qua những ngày tháng bị giảm lương, thậm chí mất việc làm do đại dịch Covid-19 nên họ không còn vung tay cho những sản phẩm không thiết yếu như bia, rượu, đặc biệt tại kênh on-trade có chi phí đắt đỏ và dễ lây lan dịch bệnh. Điều này khiến doanh thu của nhà hàng, quán ăn sụt giảm trong khi chi phí mặt bằng liên tục tăng cao buộc họ phải đóng cửa bảo toàn vốn.

CTCP Chứng khoán SSI dự báo, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng năm 2020 của Sabeco giảm lần lượt 26% và 20,9% so với năm 2019 xuống còn 27.960 tỷ đồng và 4.250 tỷ đồng. Sản lượng tiêu thụ nửa cuối năm 2020 giảm 15% khi người tiêu dùng điều chỉnh hành vi tiêu dùng để tuân thủ Nghị định 100 về quy định không uống rượu bia khi lái xe.

Hiện nay, một số công ty bia như Sabeco đã nỗ lực để tăng doanh thu trong kênh off-trade (phân phối mua về nhà) bằng việc cung cấp một số ưu đãi cho các nhà bán lẻ và các chiến dịch hấp dẫn cho người tiêu dùng.

Sau một thời gian tạm hoãn thi hành việc thổi nồng độ cồn bởi vì lo ngại việc lây nhiễm dịch Covid-19 trong cộng đồng khi kiểm tra qua ống thổi, Chính phủ chỉ đạo tái khởi động thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại rượu bia và Nghị định 100 khi dịch Covid-19 đã được kiểm toát tốt ở Việt Nam. Từ 15/5 – 14/6, lực lượng cảnh sát giao thông sẽ ra quân tổng kiểm soát xử lý vi phạm bảo đảm trật tư an toàn giao thông – trật tự xã hội, đồng nghĩa với việc kiểm soát gắt gao việc thử nồng độ cồn trong thời gian này. Việc tiêu thụ bia kênh on-trade sẽ giảm một lần nữa. Rồi người tiêu dùng cuối cùng sẽ thích nghi được quy định không lái xe sau khi uống bia, rượu và tuân thủ quy định này như nhiều nước khác nhưng đồng nghĩa sản lượng tiêu thụ bia tiếp tục giảm sâu.

Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt có hiệu lực từ ngày 1/1/2020. Nghị định này áp dụng những chế tài mạnh và có tính chất nghiêm khắc nhằm giảm bớt số vụ tai nạn giao thông do sử dụng rượu, bia thiếu trách nhiệm gây ra.

- Luật Phòng, chống tác hại của bia, rượu có hiệu lực từ 1/1/2020. Luật nghiêm cấm điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, bất kể mức độ nào. Luật này cũng ban hành nhiều hạn chế trong việc quảng cáo sản phẩm bia, rượu khiến doanh nghiệp trong ngành gặp nhiều khó khăn hơn trong việc quảng bá sản phẩm.

- Luật Phòng, chống tác hại của bia rượu và Nghị định 100/2019/NĐ-CP đã tác động không nhỏ tới đến hành vi tiêu dùng của thị trường bia, rượu tại Việt Nam khiến sản lượng tiêu thụ rượu, bia giảm đáng kể.

Theo Như Nguyễn/Chất lượng&cuộc sống