Luật Lao động 2019 sửa đổi, bổ sung 1 số điều của Luật Lao động 2012 có hiệu lực từ 1/1/2021 có nhiều điểm mới về chính sách tiền lương, thưởng.
Theo Luật sư Nguyễn Hữu Phước, Giám đốc và Luật sư điều hành Phuoc& Partners LLT, trong Luật Lao động 2019 có nhiều điểm mới về chính sách tiền lương. Theo đó, từ 1/1/2021, khi luật này chính thức có hiệu lực, Nhà nước sẽ không còn can thiệp trực tiếp vào vấn đề tiền lương của doanh nghiệp.
Nếu như theo luật Lao động 2012 đang được áp dụng, doanh nghiệp phải xây dựng thang bảng lương và định mức lao động theo nguyên tắc do Chính phủ quy định và gửi đăng ký đến cơ quan lao động cấp quận, huyện. Thì trong Luật lao động 2019, doanh nghiệp được chủ động xây dựng thang bảng lương, định mức lao động trên cơ sở thỏa thuận với người lao động và không phải gửi đến cơ quan lao động cấp quận, huyện. Nhưng định mức lao động phải hợp lý theo đặc thù doanh nghiệp, có thảo luận với tổ chức đại diện của người lao động (nếu có) và công khai tại nơi làm việc.
“Hiện nay Luật Lao động 2019 cho phép người lao động được thành lập những tổ chức riêng. Do đó, ngoài công đoàn cơ sở, doanh nghiệp có thể lấy ý kiến về xây dựng thang bảng lương từ những tổ chức của người lao động tự thành lập. Còn theo luật hiện hành, khi không có tổ chức riêng của người lao động, một số doanh nghiệp không có công đoàn, sẽ phải lên công đoàn cấp trên, dẫn đến thời gian chờ đợi kéo dài, gặp khó khăn, do công đoàn cấp trên không nắm được hết tình hình hoạt động của doanh nghiệp”, luật sư Phước cho biết.
Cũng theo Luật sư Nguyễn Hữu Phước, doanh nghiệp được tự xây dựng thang bảng lương, song vẫn phải dựa trên những quy định cụ thể và phải có khả năng giải trình nếu thanh tra lao động kiểm tra về tính minh bạch trong xây dựng thang bảng lương.
Luật sư này cho biết thêm, Luật Lao động sửa đổi áp dụng trong năm tới cũng yêu cầu doanh nghiệp phải kê khai bảng lương của người lao động. Điều này chưa từng có trong những Luật Lao động trước đây.
Theo đó, mỗi lần trả lương, người sử dụng lao động phải thông báo bản kê khai tiền lương cho người lao động, trong đó ghi rõ tiền lương, tiền lương làm thêm giờ, tiền lương làm việc vào ban đêm, nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có).
Về hình thức trả lương, người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận về hình thức trả lương theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán. Lương được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng, Trường hợp trả lương qua tài khoan cá nhân của người lao động được mở tại nhân hàng thì người sử dụng lao động phải trả các khoản phí liên quan đến việc mở tài khoản và trả tiền lương.
“Thực tế hiện nay nhiều người lao động nhận lương nhưng không biết chủ sử dụng lao động đã trừ những khoản tiền gì, đóng thuế, BHXH bao nhiêu… Luật mới sẽ quy định rõ ràng, giúp người lao động có thêm thông tin về tiền lương của bản thân. Tuy nhiên cũng sẽ khiến bộ phận nhân sự tại các doanh nghiệp phải làm việc nhiều hơn”, luật sư Nguyễn Hữu Phước nói.
Bên cạnh đó, luật sư cho biết thêm, tại Luật Lao động mới, cũng quy định, người sử dụng lao động có thể thưởng đối với người lao động bằng cả tiền thưởng và hiện vật.
“Quy định này thoáng hơn cho các doanh nghiệp, song cũng cần quy định rõ về việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân khi thưởng không bằng tiền. Những loại hiện vật nào sẽ bị trừ thuế và những loại nào không trừ. Luật mới cho phép doanh nghiệp sử dụng vật phẩm để thưởng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý những khoản thưởng đó có phù hợp hay không, tránh trường hợp thưởng Tết những hiện vật như giấy vệ sinh, vật liệu xây dựng… như một số trường hợp báo chí đã đưa. Lúc này, người lao động không biết sử dụng vào mục đích gì. Việc thưởng cuối năm trở thành gượng ép, không phát huy được tác dụng động viên, cổ vũ người lao động. Nếu cần thiết, điều này phải được đưa vào thỏa ước lao động tại các doanh nghiệp”, luật sư Nguyễn Hữu Phước nêu rõ./.