Tình trạng ngộ độc do uống phải rượu giả, rượu kém chất lượng thường có xu hướng gia tăng vào các dịp lễ, tết đặc biệt là rượu vang giả gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng.
Hằng năm, cứ mỗi dịp lễ, tết tình trạng ngộ độc do uống phải rượu giả, rượu kém chất lượng thường có xu hướng gia tăng. Vì vậy, việc cân nhắc lựa chọn sản phẩm trước khi mua hoặc kiểm tra sản phẩm được biếu tặng trước khi sử dụng là những việc cần thiết để người tiêu dùng loại trừ nguy cơ sử dụng phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
Tuy nhiên hiện nay việc buôn bán rượu giả trong thời điểm cận tết đang được nhiều gian thương lợi dụng triệt để để buôn bán, vận chuyển trái phép, sản xuất rượu giả, rượu kém chất lượng đặc biệt là rượu vang.
Theo chị MT, chủ một cửa hàng chuyên nhập khẩu rượu trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.Phú Nhuận, TP.HCM, sắp đến Tết Dương lịch và Tết Nguyên Đán nên mặt hàng rượu vang kinh doanh tốt. Giá một chai rượu vang phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như thương hiệu, nguyên liệu đầu vào, công thức sản xuất, tuổi rượu, lịch sử hình thành. Hiện sản phẩm có giá dưới một triệu đồng/chai thường bán rất chạy.
Đại diện Chi cục Quản lý Thị trường TP.HCM đánh giá, thời điểm giáp Tết Nguyên đán, việc vận chuyển, sản xuất, kinh doanh hàng giả, nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, kém chất lượng, trong đó, mặt hàng bia rượu có xu hướng tăng. Đối với sản phẩm bia rượu nhập khẩu, khó khăn vẫn là vấn đề kiểm tra, kiểm soát tem nhãn.
Hiện nay, các sản phẩm rượu sản xuất trong nước, rượu nhập khẩu đều phải dán tem trên bao bì. Tuy nhiên, các mẫu tem này hiện cũng bị làm giả với thủ đoạn rất tinh vi. Một số cơ sở sản xuất rượu trong nước cũng dán tem giả, tem nhập khẩu để thay đổi xuất xứ của sản phẩm nhằm đánh vào thị hiếu chuộng hàng ngoại của người tiêu dùng.
Cũng theo Đại diện Chi cục Quản lý Thị trường TP. HCM, với công nghệ sản xuất tem giả tinh vi hiện nay, người tiêu dùng lo ngại mua phải hàng giả, ngay cả tại những nơi có uy tín như siêu thị và các cửa hàng lớn. Vì vậy từ năm 2015, Tổng cục Hải quan đã xây dựng đề án ứng dụng tem điện tử vào quản lý rượu nhập khẩu, tránh trường hợp rượu giả xâm nhập vào thị trường nhằm bảo vệ người tiêu dùng.
Hiện để sản xuất ra một chai rượu vang giả thì chả có gì khó khăn, ngược lại rất nhanh chóng, đơn giản và dễ tìm kiếm nguyên liệu. Chỉ cần một lượng nhỏ dung dịch màu được rót vào chai. Tiếp đến, đổ đầy vào một loại dung dịch màu trắng có mùi giống như mùi cồn. Trong khoảng 30 phút, hàng trăm chai rượu thành phẩm được pha chế thành công. Tiếp đó, hàng loạt chiếc tem mác “nhái” từ những thương hiệu nổi tiếng rất tìm mua ở các chợ đầu mối được dán lên. Vậy là đã có một chai rượu vang nhập khẩu được ra đời với cái giá không khác gì vang thật. Sau đó, chúng sẽ được đưa đến tay người tiêu dùng, những người nhẹ dạ cả tin.
Vì sản xuất, kinh doanh rượu giả là siêu lợi nhuận, nên nhiều gian thương, nhiều đơn vị bất chấp sức khỏe người tiêu dùng đã sẵn sàng sản xuất những chai rượu vang giả, vang nhái để “trà trộn” và bán ra thị trường dưới cái tên gọi vang cao cấp. Điều này không chỉ khiến thị trường vang cuối năm trở nên phúc tạp, mà còn khiến các đơn vị sản xuất, phân phối vang chính hãng phải “đau đầu” vì bị làm nhái, còn người tiêu dùng thì mất niềm tin, vì thật giả lẫn lộn không biết tin vào đâu.
Trong những dịp lễ Tết, các cơ quan chức năng và lực lượng kiểm tra đã tăng cường các buổi kiểm tra, giám sát hàng hóa, nhanh chóng xử phạt, thu giữ các cửa hàng, đơn vị sản xuất rượu vang giả, vang nhái. Tùy theo từng trường hợp và mức độ nghiêm trọng, hành vi sản xuất, phân phối rượu giả sẽ bị xử lý thích đáng. Cụ thể, theo Điều 12, Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Người có hành vi vi phạm còn chịu hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, tịch thu phương tiện là công cụ, máy móc và vật khác được sử dụng để sản xuất rượu giả. Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề từ 12 tháng đến 24 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại điều này trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm. Đình chỉ hoạt động một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất vi phạm từ 12 tháng đến 24 tháng đối với hành vi vi phạm.
Bên cạnh đó, người vi phạm còn phải áp dụng biện pháp khắc phục như buộc tiêu hủy tang vật đối với hành vi vi phạm. Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm và buộc thu hồi tiêu hủy hàng giả đang lưu thông trên thị trường.
Ngoài ra, người vi phạm còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung như: Tịch thu tang vật vi phạm, tịch thu phương tiện là công cụ, máy móc và vật khác được sử dụng để sản xuất hàng giả. Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất vi phạm, đồng thời người vi phạm còn bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả.
Để lựa chọn một chai vang chất lượng, người tiêu dùng cần tỉnh táo, tìm hiểu kỹ thông tin, chọn mua những thương hiệu uy tín, có nguồn gốc xuất xứ nhằm đảm bảo lợi ích sức khỏe nhất là trong dịp tết Dương lịch và tết Nguyên Đán sắp tới.
Theo Khánh Chi/Người tiêu dùng