Đó là đề xuất của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng vào giữa tháng 5/2021. Trong đó đề nghị Bộ này đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét sửa đổi Luật Nhà ở 2014.
Theo ông Châu, HoREA nhận thấy, quy định tại Khoản 2 Điều 46 Luật Nhà ở 2014 quy định “Hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị phải thực hiện xây dựng, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng và tự chịu trách nhiệm về chất lượng nhà ở. Trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở hữu chung của nhà chung cư theo quy định của Luật này thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó”.
Điều này đã dẫn đến tình trạng “khoét lõm”, xây dựng tràn lan các chung cư mini tại các đô thị lớn, làm phá vỡ quy hoạch phát triển đô thị, gây mất mỹ quan và không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, cũng như thiếu các tiện ích, dịch vụ phục vụ cư dân, mà lẽ ra loại nhà này chỉ nên cho phép kinh doanh cho thuê nhà mà thôi.
Thực tế với quy định này, trên địa bàn TP.HCM xuất hiện một số “chung cư mini” với hình thức người dân đi xin phép xây dựng nhà ở diện tích lớn sau đó phân thành nhiều phòng nhỏ với đầy đủ tiện ích của một căn hộ. Sau đó rao bán như một căn hộ chung cư với giá vài trăm triệu đồng. Lãnh đạo Sở Xây dựng TP. HCM khẳng định, các quy định pháp luật nêu rõ không có khái niệm về loại hình chung cư mini do cá nhân, hộ gia đình phát triển để bán như hiện nay. Đồng thời, từ trước đến nay, Sở Xây dựng không phê duyệt, không chấp thuận chủ trương hay chấp thuận đầu tư hoặc cấp giấy phép xây dựng với loại hình này. “Cá nhân, đầu nậu đã hô biến công trình nhà ở khiến quy hoạch bị phá vỡ, gia tăng áp lực dân số lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị và mất trật tự an toàn xã hội” – lãnh đạo Sở Xây dựng nhấn mạnh.
Ngành xây dựng TP.HCM cũng đã cảnh báo UBND các quận, huyện khi cấp giấy phép xây dựng đối với công trình nhà ở riêng lẻ có diện tích đất lớn phải rà soát nhu cầu thực sự của người xin cấp phép, đặc biệt không để lợi dụng các quy định về cấp phép xây dựng để hình thành chung cư mini và “nhà ba chung”.
Để hạn chế tình trạng xây dựng chung cư mini trên địa bàn, từ cuối năm 2020, UBND TP. HCM đã yêu cầu các địa phương hoàn tất cưỡng chế 4 “chung cư mini” xây dựng sai phép, sai quy hoạch. Đồng thời, tổng rà soát các công trình nhà ở có diện tích lớn, xác định đang là nhà ở hay chung cư mini. Ngoài ra, giao Sở Tư pháp rà soát, kiểm tra xử lý các văn phòng công chứng, văn phòng thừa phát lại lập vi bằng giao dịch đối với “nhà ba chung” và chung cư mini.
“Nếu hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị thực hiện xây dựng, cải tạo nhà ở theo quy định phải tự chịu trách nhiệm về chất lượng nhà ở. Trong trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ 2 tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ 2 phòng ở trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi phòng ở theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, thì chủ sở hữu được kinh doanh cho thuê nhà ở theo quy định của pháp luật”, ông Châu đề xuất.
Theo Minh Lâm/Thời báo Ngân hàng
