Hiện không chỉ tín dụng đen, ngay cả đối với tín dụng thương mại, tín dụng tiêu dùng của một số đơn vị tổ chức đang sử dụng cho vay ngang hàng, cho vay trực tuyến, người dân hết sức thận trọng khi sử dụng để tránh lừa đảo, hạn chế thiệt hại có thể xảy ra.

Tín dụng đen không chỉ xuất hiện ở riêng Việt Nam mà tại nhiều nước trên thế giới và đều giống nhau ở chỗ là hình thức cho vay không chính thống, mức lãi suất cho vay rất cao và kèm theo các hành vi đòi nợ trái pháp luật. Đơn cử như tại Trung Quốc, các đối tượng sử dụng công nghệ cao, các ứng dụng điện thoại, cho vay ngang hàng để tiếp cận người đi vay.

Ở Việt Nam, hiện nay cũng đang nổi lên một số thủ đoạn tương tự như sử dụng mạng xã hội, các ứng dụng điện thoại di động, sử dụng công nghệ cao tổ chức hoạt động tín dụng đen dưới dạng cho vay trực tuyến, vay ngang hàng với lãi suất rất cao…

 

Trung tá Ngô Hồng Vương – Đội trưởng Phòng Trọng án, Cục Cảnh sát hình sự cho biết, việc vay qua app rất phổ biến, liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao. Một số các app cho vay trực tuyến, vay qua Zalo, Facebook đã lách quy định bằng cách thu thêm các khoản phí (thực chất là mức lãi suất thu thêm). Nếu cộng cả phí và lãi quy ra lãi suất có thể lên đến 1.400%/năm (gấp 700 lần so với quy định) hoặc cao hơn. Để thuận tiện cho việc đòi nợ, các ứng dụng này yêu cầu người vay nợ phải cho phép truy cập vào danh bạ điện thoại, các tài khoản mạng xã hội, chụp ảnh nhận diện, ảnh CMND để khi người nợ chậm trả lãi thì chúng sẽ quay sang đòi nợ những người trong danh bạ hoặc gửi tin nhắn đe dọa, xúc phạm, bôi nhọ đến những người này hoặc đăng trên các tài khoản mạng xã hội để gây áp lực. Hoặc có thể tiếp tục sử dụng các thủ đoạn đòi nợ theo kiểu “xã hội đen” như ném chất bẩn, chất thải, đặt vòng hoa, phun sơn… “Nếu ứng dụng nào có những thủ đoạn như trên thì chính là các đối tượng hoạt động tín dụng đen”, Trung tá Ngô Hồng Vương chỉ ra dấu hiệu nhận diện tín dụng đen.

Do vậy, Trung tá Ngô Hồng Vương khuyến nghị, khi đi vay, người dân cần tìm hiểu kỹ các quy định về cho vay của các ứng dụng, lựa chọn ứng dụng cho vay uy tín, chấp hành đúng quy định về lãi suất (dưới 20%/năm), đề phòng trường hợp trở thành nạn nhân của các hành vi đòi nợ theo kiểu “xã hội đen” cũng như tránh bị các đối tượng đưa vào vòng xoáy lãi mẹ đẻ lãi con. “Chúng tôi khuyến cáo bà con không cho bên cho vay truy cập vào danh bạ thông tin cá nhân tránh những phiền phức sau này”, Trung tá Vương nhấn mạnh.

Để ngăn chặn hiện tượng biến tướng tín dụng đen từ vay qua app, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN đang rà soát lại hệ thống pháp lý liên quan đến hoạt động này. Vì bản chất tín dụng đen là hoạt động phi pháp, các tổ chức tín dụng đen đều không được phép kinh doanh tiền tệ, không được huy động, cho vay. Ngoài ra, NHNN phối hợp với các cơ quan chức năng hướng dẫn mặt kỹ thuật để giúp cho người dân nhận biết được khi sử dụng qua hệ thống công nghệ đâu là chính thức, đâu là không chính thức. Bên cạnh đó, thời gian qua NHNN còn đẩy mạnh công tác truyền thông giúp người dân nâng cao nhận thức về tín dụng đen. “Việc phối hợp nhiều ngành, lĩnh vực chắc chắn sẽ hạn chế được tín dụng đen”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú kỳ vọng.

Ông cũng khuyến cáo, hiện không chỉ tín dụng đen, ngay cả đối với tín dụng thương mại, tín dụng tiêu dùng của một số đơn vị tổ chức đang sử dụng cho vay ngang hàng, cho vay trực tuyến, người dân hết sức thận trọng khi sử dụng để tránh lừa đảo, hạn chế thiệt hại có thể xảy ra. “Thực tế các thủ tục vay vốn ngân hàng rất đơn giản, dễ dàng, lãi suất thấp nếu bà con có nhu cầu vay vốn phục vụ tiêu dùng, sản xuất kinh doanh chính đáng. Trước khi bà con có ý định đi vay tín dụng đen, hãy đến ngân hàng gần nhất nơi mình đang ở để hỏi thủ tục, cách thức, lãi suất vay tại ngân hàng ra sao”, Phó Thống đốc đưa ra lời khuyên.

Đối với tín dụng tiêu dùng đòi hỏi thủ tục rất nhanh, cho vay nhanh vì nhu cầu đột xuất trong cuộc sống để trang trải sinh hoạt hàng ngày như ốm đau, chữa bệnh, đám ma, đám cưới… nhất là bà con vùng sâu xa. Nhưng một nguyên tắc tín dụng đối với ngân hàng là cho vay phải đảm bảo thu được nợ. Đó đang là bài toán khó đối với các ngân hàng. Theo tôi, để giải được bài toán khó này thì cần phải làm đồng thời hai việc. Một là phải tăng cường tuyên truyền để bà con thấy được rằng trách nhiệm sử dụng đồng vốn vay phải đúng mục đích không sử dụng cho mục đích cờ bạc, cá độ, lô đề. Hai là, về phía ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục yêu cầu các ngân hàng làm sao cải cách thủ tục hành chính để bà con vay được vốn nhanh nhất có thể trong một ngày nhận được tiền vay. Các ngân hàng nên theo hướng tận dụng hệ thống chính trị ở địa phương. Đó là thông qua các tổ, hội hỗ trợ xác nhận nhân thân người vay giúp ngân hàng yên tâm cho vay hơn, tránh lừa đảo. Mặc dù khó nhưng thời gian qua tại nhiều địa phương, các ngân hàng làm khá tốt và nên nhân rộng hướng đi này.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú

Theo Nguyễn Vũ/Thời báo Ngân hàng